Hỏi:
Thưa bác sỹ, con em được 9 tháng tuổi, nặng 7,5 kg. Em biết là bé bị suy dinh dưỡng độ 1 nhưng có phải là còi xương không? Suy dinh dưỡng và còi xương khác nhau như thế nào? (Thái Thiên Thanh – Bình Giang, Hải Dương)
Đáp:
Trẻ 9 tháng tuổi nặng 7.5 cân có bị suy dinh dưỡng hay không?
Hiện tại bé nhà bạn với cân nặng như vậy cháu bắt đầu có nguy cơ suy dinh dưỡng (nhưng chưa bị suy dinh dưỡng).
Suy dinh dưỡng là tình trạng cân nặng hoặc chiều cao của trẻ thấp hơn so với tuổi. Còn còi xương, là một bệnh lý liên quan đến rối loạn chuyển hoá calci và vitamin D. Thường là do thiếu vitamin D dẫn đến khả năng hấp thu và chuyển hoá calci vào xương giảm, làm cho xương chậm phát triển hơn bình thường, gây bất thường về cấu trúc xương.
Mắc bệnh còi xương trẻ sẽ chậm lớn, chậm biết đi, chậm mọc răng, đầu xương bẹp, xương ngực nhô ra, trẻ hay quấy khóc, thóp lâu liền, rụng tóc sau gáy, ngủ không yên giấc, hay ra mồ hôi ở vùng đầu khi ngủ (kể cả mùa đông). Nếu nặng thì xương chậu biến dạng, hẹp lại, chân vòng kiềng hoặc hình chữ X.
Trẻ em quá bụ bẫm cũng có thể còi xương vì những trẻ này có nhu cầu calci cao hơn trẻ bình thường.
Xem thêm: Trẻ 7 tháng tuổi nặng hơn 7 kg có bị suy dinh dưỡng?
Nguyên nhân khiến trẻ bị suy dinh dưỡng?
Nguyên nhân bệnh còi xương chủ yếu do thiếu vitamin D và chế độ ăn thiếu calci. Vitamin D giúp tăng cường hấp thu calci.
Calci là thành phần cấu tạo xương. Khi thiếu calci xương sẽ xốp, mô liên kết biến đổi. Quá trình này xảy ra ở trẻ em gây nên tình trạng còi xương.
Thực đơn cho bé 9 tháng bị suy dinh dưỡng
Để phòng và điều trị còi xương, mỗi ngày cần cho trẻ tiếp xúc với ánh sáng mặt trời khoảng 15-20 phút vào buổi sáng (thường để hở phần chân, tay, lưng, bụng) để tăng cường quá trình tổng hợp vitamin D nhờ tác dụng của ánh sáng mặt trời.
Để phòng suy dinh dưỡng, bạn cần cho bé ăn nhiều bữa trong ngày. Giai đoạn hiện tại một ngày bạn nên cho bé ăn 3 bữa bột/cháo có đủ 4 nhóm chất và 600-700ml sữa (có thể bao gồm sữa mẹ, sữa ngoài, sữa chua, phô mai, vv…) và 1 – 2 bữa hoa quả chín hoặc nước hoa quả.
4 nhóm chất bao gồm chất bột (gạo, đỗ, ngô, vv…), chất đạm ăn cả cái (thịt, cá, trứng, tôm, cua, vv…), chất béo (dầu ăn, mỡ động vật), vitamin và chất khoáng (các loại rau xanh, hoa quả). Bạn nên nhớ nhóm chất béo cũng cần được cung cấp đủ. Thiếu chất béo cũng dẫn tới việc hấp thu một số các vitamin (A, D, E, K) bị hạn chế, vì đó là các vitamin tan trong dầu. Thành phần dinh dưỡng cho mỗi chén bột như sau: 20 – 30g bột, 30g chất đạm, 20g rau củ, 10g dầu ăn (cho trực tiếp vào bột).
